Een paar weken geleden vroeg ik jullie wat je graag over margarine te weten wil komen. Er kwamen veel reacties binnen en ik merkte gelijk dat er nog best veel vragen en onduidelijkheden zijn rondom margarine. Een van de meest ingestuurde vragen was: wat is margarine precies? En wat ook vaak gevraagd werd is of je boter kan vervangen door margarine in bakrecepten. In dit artikel zal ik die twee vragen beantwoorden.

Hoe is margarine ontstaan?

Het was Napoleon III die opdracht gaf een product te ontwikkelen dat zijn manschappen op krachten zou houden en dat minder snel zou bederven dan roomboter. De naam margarine stamt af van het Griekse woord margarites, wat parel betekent vanwege haar vroegere parelachtige structuur. Door jarenlange ervaring en verfijning werd margarine steeds beter van samenstelling. Dierlijke vetten werden langzaam vervangen door plantaardige vetten. Daardoor ging het gehalte aan verzadigde vetten van de margarine naar beneden en werd het gehalte aan transvetten verlaagd tot minder dan 1%.

Wat zijn de hoofdingrediënten van margarine?

Van de zaden van zonne-, kool- en lijnzaadbloemen worden oliën geperst. Deze oliën vormen de basis voor de meeste margarines. Om een smeerbare structuur te krijgen worden deze plantaardige oliën met een kleine hoeveelheid hard vet gemengd (vaak is dit palmolie). Al roerend wordt dit mengsel afgekoeld en zo ontstaat een vaste margarine. Het overgrote deel van deze plantaardige oliën is rijk aan onverzadigde vetten en daarnaast bevatten sommige plantaardige oliën (zoals zonnebloemolie) van nature vitamine E. Margarine wordt zo gemaakt, dat er zoveel mogelijk goede vetten in zitten. In vergelijking met boter bevat margarine minder verzadigde vetten. In margarine zit per 100 gram 32 gram verzadigde vetzuren, bij boter is dat 53 gram per 100 gram boter. Verzadigd vet verhoogt het LDL-cholesterol van het bloed en dat is minder goed voor de bloedvaten.

Wat wordt er verder nog toegevoegd aan margarine?

Door alle producenten van margarine wordt er vitamine A en D toegevoegd aan de margarine. Dit kan je vergelijken met het toevoegen van jodium aan (bakkers)zout. Omdat margarine een veelgebruikt voedingsmiddel is, wordt dit gebruikt om de consument te helpen voldoende vitamines binnen te krijgen. Er worden heel wat margarines verkocht zonder toegevoegd zout. Om de houdbaarheid van margarine te verbeteren wordt er wel een conserveermiddel toegevoegd.

Daarnaast wordt er nog een smaak- en kleurstof toegevoegd aan margarines. Ik vroeg mij af waarom dit wordt gedaan en vroeg dit aan Becel.

‘Aan de hand van consumentenonderzoek zijn wij erachter gekomen dat consumenten de voorkeur geven aan spreads die een beetje geelachtig van kleur zijn, omdat dit er aantrekkelijker uitziet en men zo meer geniet van het product. De kleurstof die wij gebruiken voor onze margarine is caroteen. Dit is een bestanddeel dat bijvoorbeeld in wortels, mango’s en eidooiers voorkomt. Als het in lage concentraties wordt gebruikt, geeft caroteen een lichtgele kleur. De smaakstoffen worden aan de margarine toegevoegd om altijd de smaak te kunnen garanderen die men verwacht. De smaak wordt bepaald door een proefpanel en vervolgens door onze smaakspecialist gemengd. Al onze grondstoffen worden zorgvuldig verwerkt om hun kwaliteit in het eindproduct gedurende de gehele houdbaarheidstermijn te garanderen.’

Hoe kan je margarine gebruiken in bakrecepten?

In de meeste bakrecepten wordt boter gebruikt, maar als je wilt kan je dat ook vervangen door margarine. Margarine bevat minimaal 80% en maximaal 90% vet. Dit is ongeveer vergelijkbaar met boter, dat voor minimaal 82 % uit vet bestaat. Hierdoor kan je over het algemeen in bakrecepten dus zonder probleem de boter vervangen door margarine. Bedenk je wel dat de structuur en smaak van het uiteindelijke baksel iets anders kunnen zijn. Hier zal ik binnenkort nog wat voorbeelden van geven. Margarine heeft voor sommige recepten ook nog extra voordelen, zoals bijvoorbeeld bij het maken van bladerdeeg. Daar lees je in een volgend artikel meer over.

Conclusie

De basis van margarine is een mix met plantaardige oliën, die door de toevoeging van een kleine hoeveelheid hard vet smeerbaar worden gemaakt. Je kan margarine prima voor bakrecepten gebruiken en hoeft daarvoor verder niets aan de recepten aan te passen.

Bronnen

Voedingscentrum.nl

Mvo.nl

Nevo-online.rivm.nl

Dit artikel is gemaakt in samenwerking met Unilever.

Geef jouw beoordeling!
Reactie plaatsen
Bekijk voordat je een reactie achterlaat eerst de veelgestelde bakvragen en de eerdere reacties.
Reacties (10)
Marjon 2017-02-20 07:48:24

Mooi artikel! Toen ik jouw vraag op Facebook zag staan, was ik een beetje bang voor één grote productplacement, wat je goed recht Is trouwens (deze blogs moeten ergens van worden betaald), maar dit is mooi en duidelijk geschreven. Top!

Beantwoorden
MA
Margriet Groen 2017-02-20 16:09:52

Duidelijke uitleg. Ik ben nog (en blijf dat waarschijnlijk ook wel) van de heerlijke roombotersmaak in eigen baksels. Ik weet intussen ook dat margarinefabriek wel veel lekkerder van smaak zijn dan vroeger, dus keus voor iedereen.
Dankjewel leuke blog en recepten , ik volg je én de Bakbijbel natuurlijk, die gebruik ik ook!

Beantwoorden
MA
marjet 2017-02-20 16:12:54

Dank voor de uitzoekerij..nu kan ik weer vooruit?

Beantwoorden
MA
Jos 2017-02-20 18:10:45

Ik waardeer je enorm Rutger, maar hier als je de plank echt even mis. Bakken met margarine is totaal iets anders dan bakken met roomboter. Sinds ik daar achter ben gekomen, bak ik nooit meer met margarine. En probeer maar eens een botercrème te maken met margarine. Niet doen!

Ik begrijp dat je geld moet verdienen maar hier laat je je toch echt gebruiken door Unilever en dat is niet slim. De smaak van echte roomboter is nooit te vervangen door nepboter

Beantwoorden
JO
Rutger 2017-02-20 21:16:00

Wat betreft de smaak ben ik het zeker met je eens dat er verschillen zijn, daar moet iedereen ook vooral zelf kiezen wat zijn of haar voorkeur heeft. Wel is het fijn om te weten dat als je voor margarine kiest je dit in dezelfde verhouding kan gebruiken in bakrecepten voor bijvoorbeeld een cake of koekjes.

Beantwoorden
J.Robinson 2017-02-20 18:18:45

Prachtig werk verricht.
Verder kan ik toevoegen dat caroteen gebruikt wordt om de margarine een constante kleur te geven omdat de melk in het seizoen van kleur en smaak wisselt, ook wordt dit in de kaas toegepast , denk maar aan graskaas en gewone kaas verschilt in smaak

Beantwoorden
J.
Mathilde 2017-02-20 19:59:34

Dit vind echt zo belachelijk! Wanneer je je informatie van site's en organisaties zoals het Voedingscentrum afhaalt die worden gesponsord door bedrijven als Unilever, is dat niet alleen uitermate onbetrouwbaar maar ook ontzettend misleidend. Een beetje een kok en bakker merkt dat de smaak en alles wat belangrijk is bij een baksel, door pure ingrediënten ontstaat. (margarine is alles behalve puur en natuurlijk)
Daarbij wordt ik het zo zat dat mensen nog steeds blindweg geloven dat fabrieken een gezondere variant kunnen bedenken dan dat de natuur ons geeft...!! Er zijn vele onderzoeken waarin je kunt zien dat het aantal hart en vaat ziekten niet minder werden toen de margarine in opkomst kwam, maar in stijgende lijn verder lopen..
Rutger, haal in het vervolg alstjeblieft je informatie uit betrouwbare boeken en bronnen en niet uit informatiebronnen die door de fabrieken van de producten zelf gesponsord worden.. Wanneer je onderzoek doet, doe het dan goed!

Beantwoorden
MA
Jeannette 2017-02-20 22:31:34

Alleen roomboter vind ik vaak te vet.
Gebruik dan de helft roomboter en de helft margarine.
Net zo lekker en minder vet.

Beantwoorden
JE
Annelies 2018-07-05 17:16:57

Misverstandje : margarine is minstens zo vet als boter. Rutger noemt dit ook in zijn artikel. Verder is margarine voor mensen die liever geen dierlijke vetten gebruiken een prima alternatief. Persoonlijk kies ik liever - vanwege de smaak - voor boter.

Beantwoorden
AN
Juffrouw Mier 2017-02-21 01:13:10

Zolang we zelf kritisch blijven, vind ik dit soort artikelen geen probleem.

Beantwoorden
JU
Patrick 2022-03-27 17:50:10

Hoe zit het dan met halvarine?

Beantwoorden
PA
Rutger 2022-03-28 10:56:58

Daar zit meer vocht in en is daardoor minder geschikt voor bakrecepten.

Beantwoorden
Rianne 2022-08-27 23:22:24

Ivm koemelkallergie moet ik wel margarine gebruiken ipv roomboter. Meestal gaat dit wel goed. Al is het echt uitproberen welk merk het beste werkt voor welk doel. Ik kom er bijv achter dat ik Flower Farm (wikkel) geen botercreme kan maken. Geen idee hoe dat kan, maar het blijft gewoon dezelfde structuur behouden, het wordt alleen een beetje zachter, maar geen luchtige crème, hoe lang ik ook klop. Met Blue band lukt het me wel. Met AH plantenmargarine ook niet. Die blijft veel te hard, ook op kamertemperatuur

Beantwoorden
RI
Bekijk voordat je een reactie achterlaat eerst de veelgestelde bakvragen en de eerdere reacties.