Suiker: het is een onmisbaar ingrediënt in de voorraadkast van de thuisbakker. In mijn recepten zie je regelmatig suiker tussen de ingrediënten staan en dat is niet voor niets. Suiker is niet alleen geliefd door de aangename zoete smaak, maar draagt ook bij aan de structuur en kleur van je baksels. 

Gebak met suiker zal sneller goudbruin kleuren dan wanneer je geen suiker gebruikt. En koekjes of zanddeeg worden (mede) dankzij de suiker extra knapperig. Zonder de suiker zouden de koekjes een stuk saaier worden. En wat dacht je van meringues?! Die lekkernij heeft de suiker nodig voor een heerlijke structuur.

Zoals je ziet is suiker in veel recepten een belangrijk ingrediënt om meerdere redenen. Maar welke soorten suiker zijn er eigenlijk allemaal? En hoe weet je welke suiker je moet gebruiken in een recept? 

Verschillende soorten suiker

Suiker of sacharose is een zoete stof, die van nature onder meer voorkomt in fruit, suikerriet en suikerbiet. Bekijk de verschillende soorten suiker en lees verder voor een korte uitleg over iedere soort.

  • Kristalsuiker
  • Fijne suiker
  • Poedersuiker
  • Suikerbakkerspoeder
  • Grove suiker
  • Rietsuiker
  • Basterdsuiker
  • Vanillesuiker
  • Geleisuiker
  • Parelsuiker
  • Kandijsuiker
  • Knettersuiker

Goed om te weten: als ik het in mijn recepten over suiker heb bedoel ik altijd gewone kristalsuiker. Alle andere soorten suiker, en dat zijn er nogal veel, noem ik specifiek bij hun naam. 

Kristalsuiker

Kristalsuiker is de gewone suiker, dezelfde die je ook in je koffie of thee doet. Deze suiker wordt uit suikerbieten gewonnen en is de basis voor veel andere suikersoorten.

Andere namen voor kristalsuiker zijn melissuiker, tafelsuiker of sacharose. Die laatste is overigens de wetenschappelijke benaming voor deze gewone kristalsuiker. Zoals gezegd is dit dus de standaard suiker die ik in al mijn recepten gebruik. Deze suiker is ook veruit het makkelijkste verkrijgbaar.

Kristalsuiker wordt ook gebruikt om suikerklontjes van te maken. Voor suikerklontjes wordt de suiker iets vochtig gemaakt, stevig tegen elkaar gedrukt en vervolgens gedroogd.

Fijne suiker

Fijne suiker is een soort kristalsuiker. De fijne suiker ontstaat door het kristalsuiker te zeven. Zo wordt de fijne kristalsuiker van de rest gescheiden. Dankzij de fijne structuur lost deze suiker sneller op dan gewone kristalsuiker. Je kunt het hierdoor ook goed gebruiken tijdens het bakken. 

Leuk weetje: deze gemakkelijk oplosbare, fijne kristalsuiker wordt ook veel gebruikt in koffieautomaten en wordt hierdoor ook wel automatensuiker genoemd.

Poedersuiker

Poedersuiker is een bekende suikersoort, maar wist je dat het ook een kristalsuiker is? Poedersuiker is namelijk fijngemalen kristalsuiker, nog fijner dan fijne suiker. Om klonteren tegen te gaan wordt er vaak wat zetmeel of ander antiklontermiddel toegevoegd, zoals calciumfosfaat of E341. 

Poedersuiker lost heel snel op en is perfect om taarten en gebak mee te bestuiven vlak voor het serveren.

Suikerbakkerspoeder

Geloof het of niet, maar er is nog een fijnere suiker dan poedersuiker: suikerbakkerspoeder. Deze suikerbakkerspoeder kom je in Engelse recepten vaak tegen onder de naam icing sugar. Het bevat geen zetmeel als antiklontermiddel, maar wat gedroogde glucose.

Dankzij de fijne structuur is suikerbakkerspoeder perfect voor glazuur en voor het werken met marsepein en fondant.

Grove suiker

Grove suiker is een suikersoort die minder goed verkrijgbaar is in Nederland, maar in België en Duitsland in bijna alle supermarkten te vinden is. Deze suiker is grover dan de normale kristalsuiker en wordt voornamelijk gebruikt als decoratie, bijvoorbeeld op roomhoorntjes of vlaaien. Omdat de grove suiker heel blijft tijdens het bakken, zijn de suikerkorrels nog heerlijk knapperig nadat je jouw lekkernij uit de oven haalt.

Rietsuiker

Waar kristalsuiker wordt gemaakt van suikerbiet, is rietsuiker afkomstig van de stengels van de suikerriet. De normale rietsuiker is een witte suiker. Om lichtbruine en donkerbruine rietsuiker te krijgen, wordt er melasse toegevoegd. Melasse is een stroperig bijproduct van suiker en geeft de rietsuiker extra smaak en een bruine kleur.

Basterdsuiker

Een andere bekende soort suiker is basterdsuiker. Deze basterdsuiker is een zeer fijne suiker. Basterdsuiker is makkelijk verkrijgbaar in Nederland, maar in andere landen lastiger te vinden. Dit komt omdat basterdsuiker een beschermd product is. Soorten suiker in het buitenland die lijken op basterdsuiker zijn bijvoorbeeld de cassonade in België of muscovado suiker in Engeland.

Wat is het verschil tussen een fijne kristalsuiker en basterdsuiker? Basterdsuiker is kristalsuiker waaraan een suikerstroop is toegevoegd. Deze invertsuikerstroop is een vloeibare suiker en zorgt ervoor dat de basterdsuiker sneller oplost dan de gewone suiker.  Ook maakt de toevoeging van suikerstroop basterdsuiker wat kleveriger dan normale kristalsuiker. Bewaar basterdsuiker daarom in een goed afgesloten pot, anders komen er harde klonten in.

Basterdsuiker is verkrijgbaar in verschillende soorten:

  • Witte basterdsuiker
  • Lichtbruine basterdsuiker
  • Donkere basterdsuiker

Witte basterdsuiker

De gewone basterdsuiker is een witte suiker. Staat er in een recept geen kleur basterdsuiker bij? Dan gaat het om de witte variant. 

Lichtbruine of donkere basterdsuiker

Naast de witte basterdsuiker kan je ook donkere basterdsuiker of een lichter bruine basterdsuiker kopen. Deze soorten ontstaan door het toevoegen van karamel en/of melasse aan de normale basterdsuiker. Bruine en donkere basterdsuiker dragen bij aan de smaak en kleur van het gebak. 

Vanillesuiker

Vanillesuiker is een fijne suiker waaraan vanille of vanille-extract is toegevoegd. In de praktijk gaat het helaas vaak om vanillinesuiker. Bij deze vanillinesuiker is er een kunstmatige smaakstof (vanilline) toegevoegd aan de suiker en deze suikersoort heeft maar weinig te maken met echte vanille. Om te weten of je vanillesuiker of vanillinesuiker in huis haalt, kun je het beste goed op de verpakking kijken.

Wist je dat je ook zelf echte vanillesuiker kunt maken? Lees dit vanille-extract recept, waarin ik ook vertel hoe je vanillesuiker maakt. Het verschil proef je echt! 

Tip: naast vanillesuikers zijn er ook andere smaakmakers verkrijgbaar. Denk bijvoorbeeld aan kaneelsuiker. Ook deze maak je heel makkelijk zelf door fijne suiker met wat kaneelpoeder te mengen.

Geleisuiker

Geleisuiker is kristalsuiker met pectine en citroenzuur. Pectine komt van nature voor in fruit en zorgt ervoor dat jam, marmelades en chutneys beter indikken. Als je voor de jam fruit gebruikt met een laag gehalte van pectine zorgt het citroenzuur ervoor dat er toch een gelei ontstaat. Een ander belangrijk voordeel van geleisuiker is dat het conserverend werkt, waardoor je de jam en andere producten langer kunt bewaren.

Parelsuiker of greinsuiker

Parelsuiker is samengeperste suiker en is verkrijgbaar in verschillende groottes. Andere benamingen voor parelsuiker zijn suikerparel of greinsuiker. De groottes van de suikerparels variëren van zo’n 1,5 mm tot ruim 1,5 cm. 

Parelsuiker of greinsuiker wordt veel gebruikt in de bakkerij, bijvoorbeeld in suikerbrood of op kerstkransjes. De grote kristallen smelten niet tijdens het bakken en blijven lekker knapperig. In Nederland haal je parelsuiker bij sommige bak- en molenwinkels, in België en Duitsland vind je het vaak gewoon in de supermarkt. 

Kandijsuiker

Kandijsuiker komt oorspronkelijk uit het Midden-Oosten en wordt vooral gebruikt als zoetstof in thee of koffie. Je ziet de kandij ook wel terug op koeken, zoals de kandijkoek. Kandijsuiker wordt gemaakt door ruwe bietsuiker of rietsuiker te laten kristalliseren. Zo ontstaan er langzaam grote kristallen van suiker. Om deze reden wordt er ook wel over suikerkristallen gesproken wanneer het over kandijsuiker gaat.

Misschien ken je de stokjes met kandijsuiker wel die soms bij de thee worden geserveerd? De suikerkristallen kunnen ook ontstaan op houten stokjes of katoenen draden. Het proces om kristallen te laten groeien kan wel enkele weken duren en is een leuk experiment om zelf thuis uit te voeren.

Kandijsuiker is standaard een witte suiker, maar er bestaan ook donkere kandijsoorten. Om donkere kandij te krijgen wordt er een karameloplossing toegevoegd.

Knettersuiker

Knettersuiker is vooral bekend als toevoeging aan chocolade, snoep of ijs. Misschien ken je de chocoladerepen met knettersuiker of denk je bij knettersuiker terug aan de diplollies van vroeger.

Tegenwoordig wordt deze suikersoort ook steeds vaker in de patisserie gebruikt. Knettersuiker is niets anders dan gewone suiker waar koolstofdioxide (koolzuurgas, wat ook in frisdrank zit) aan toegevoegd is. Dit zorgt voor het knetterende effect.

Welke soorten suiker gebruiken in recepten?

Witte suiker, bruine suiker, grove suiker, fijne suiker, bietsuiker, rietsuiker: er zijn ontzettend veel verschillende soorten suiker, met ook enorm veel mogelijkheden in de keuken. Om verwarring te voorkomen gebruik ik in mijn recepten altijd de specifieke naam van de benodigde suikersoort. Staat er gewoon ‘suiker’ in de ingrediëntenlijst? Dan gaat het om de normale kristalsuiker.

Geef jouw beoordeling!
Reactie plaatsen
Bekijk voordat je een reactie achterlaat eerst de veelgestelde bakvragen en de eerdere reacties.
Reacties (29)
Karin 2017-02-03 08:13:55

En niet te vergeten de kandysuiker. Kandij bestaat uit klontjes van gekristalliseerde suiker en wordt ook wel kandijsuiker genoemd. Kandij heeft zijn oorsprong in India en Iran.

Het wordt verkregen door in een oververzadigde warme suikeroplossing zeer langzaam grote kristallen te laten groeien op katoenen draden of houten stokjes. Dit duurt enkele weken. Om de donkere kandijsoorten te verkrijgen, wordt een karameloplossing toegevoegd.

Kandijsuiker wordt voornamelijk gebruikt in koffie of thee, maar ook als garnering van koek; kandijkoek. Kandijstokjes zijn stokjes vol met kandij, die worden gebruikt in thee.

Beantwoorden
KA
Rutger 2017-02-03 15:54:41

Dankjewel voor de uitgebreide aanvulling! Leuk!

Beantwoorden
Petra Wiggers 2017-02-03 13:29:07

Rutger super bedankt voor je suikerartikel. Ik bak erg veel en wist dit allemaal niet.
Ik ga dit zeker goed doorlezen en gebruiken bij mijn bak-avonturen.
Hartelijke groet,
Petra Wiggers

Beantwoorden
PE
Mariette Steenhuis 2017-02-03 13:45:15

Bedankt voor je duidelijke uitleg. Ik kom ook regelmatig muscovado suiker tegen. Wat voor suiker is dat?

Beantwoorden
MA
Rutger 2017-02-03 15:55:42

Muscovado suiker wordt vaak in Engelstalige recepten gebruikt. Je kan het vervangen door basterdsuiker. Het is ongerafineerde suiker met melasse erdoor, daardoor is het ook bruin van kleur.

Beantwoorden
Sanne Terlingen 2017-02-03 15:22:02

Zou ik ook wel willen weten en waar je het dan kan kopen.

Beantwoorden
SA
Pieta 2017-02-03 14:08:01

Rutger, heel informatief. Dank daarvoor. Fijn dat je ook aandacht gaat geven aan de niet geraffineerde suikers.

Beantwoorden
PI
Joyce Dasselaar 2017-02-03 14:42:58

Hoi Rutger, ik bak regelmatig, ook met behulp van jouw recepten uit de bakbijbel. Het enige wat ik raar vind, is dat je nergens bij de recepten vermeld waar ze in de oven moeten staan. Ik heb al een aantal keer een slof gebakken en ben er zelf achtergekomen dat het beter 1 richel onder het midden kan staan.
Groetjes Joyce

Beantwoorden
JO
Marga 2017-02-03 22:30:04

Buurvrouw Sesar, wat leuk jij ook aan het bakken. Daarom ruikt het zo heerlijk als je tuindeur open staat.

Beantwoorden
MA
Rutger 2017-02-03 15:57:21

Hoi Joyce. In het eerste hoofdstuk van de Bakbijbel heb ik beschreven op welke hoogte het gebak in de oven moet. En de uitzonderingen op die regel. Je vindt het ook bij de FAQ op mijn site. http://www.rutgerbakt.nl/faq-veelgestelde-vragen/

Beantwoorden
Rudolf 2017-02-03 17:42:14

En dan is er nog greinsuiker. En de grove suiker voor suikerbrood (nips?).

Beantwoorden
RU
Rutger 2017-02-03 18:38:32

De nibs voor suikerbrood vallen onder de parelsuiker. Zoals gezegd heb je die in heel veel maten, van klein tot heel groot. Greinsuiker is een soort grove suiker, die veel als afwerking wordt gebruikt op bijvoorbeeld kerstkransjes.

Beantwoorden
Marga 2017-02-03 20:46:11

Kan ik alle zoete baksels bakken met basterdsuiker?

Beantwoorden
MA
Marga 2017-02-26 15:34:52

Jammer.....heb nog steeds geen antwoord op mijn vraag!

Beantwoorden
MA
Rutger 2017-02-26 20:11:31

Hoi Marga! Je vraag was er tussendoor geslopen, ik had hem niet gezien. Basterdsuiker is niet voor alle baksels geschikt, voor bijvoorbeeld meringue en sommige koekjes is hij weer minder bruikbaar. Je kunt het best de in het recept genoemde suiker gebruiken voor het lekkerste resultaat.

Beantwoorden
Marga 2017-02-28 18:48:30

Rutger, bedankt voor je duidelijke antwoord

Beantwoorden
MA
Yvonne Jacobs 2017-03-09 23:31:38

Hoi Rutger.
Ik vind het een interessant artikel, waar ik weer enkele dingen van heb bijgeleerd.
Maar even een vraagje....
Kan ik bij een cake, of taart, de suiker ook vervangen (of gedeeltelijk) door zoetsof?
En zoja.... kan ik dan zowel de poedervorm als de vloeibare daarvoor gebruiken?

Beantwoorden
YV
Rutger 2017-03-11 17:57:35

Hoi Yvonne. Daar is heel lastig een eenduidig antwoord voor te geven. Suiker draagt vaak bij aan de textuur en bakaard, dais met zoetstoffen weer heel anders.

Beantwoorden
Dick Modderkolk 2017-12-13 21:43:59

Hallo Rutger, Kun je me ook iets vertellen over palmsuiker?

Beantwoorden
DI
Rutger 2017-12-14 13:36:04

Veel meer dan dat je op google kunt vinden kan ik je niet vertellen. Zelf heb ik het nog niet vaak genoeg gebruikt om er bekend mee te zijn.

Beantwoorden
Marijke 2018-01-25 17:43:54

Beste Rutger,
In veel Engelse recepten wordt "caster" sugar gebruikt. Weet jij of iemand wat de Nederlandse equivalent is? Ene zeggen ze basterd en andere keer fijne kristal. Help!

Hartelijke groeten, marijke

Beantwoorden
MA
Rutger 2018-01-28 13:30:09

Hoi Marijke. Wat ik voor caster sugar altijd aanhoud is fijne suiker. Als je plaatjes googled van caster sugar dan lijkt dat ook echt op fijne suiker en niet op basterdsuiker.

Beantwoorden
Coby Bock 2018-04-13 11:28:51

Beste Rutger
Ik heb pas Financiers gebakken uit jou Bakbijbel.
Maar voor de poedersuiker eigen gemaakte poedersuiker gebruikt.
gemaakt in mijn Thermomix.
Maar nu ondanks goed invetten bleef het vast geplakt zitten in de vormpjes.
Nu denk ik zou het daar door komen of denk jij dat het dat niet is.
Alvast dank

Beantwoorden
CO
Rutger 2018-04-13 21:42:12

Hoi Coby,
Dat is lastig om te zeggen, maar ik kan mij bijna niet voorstellen dat het aan de zelfgemaakte poedersuiker ligt. Wat voor vormpjes gebruik je? Kun je de bodem eventueel bedekken met kleine stukjes bakpapier? Dan weet je zeker dat je de financiers er goed uit krijgt.

Beantwoorden
Peter 2018-10-11 14:20:15

Goela Djawa = palmsuiker

Beantwoorden
PE
Klara 2019-05-04 10:38:09

Grov suiker vind je in Nederland ook in supermarkten

Beantwoorden
KL
ALEXANDER 2020-09-01 15:59:33

welke suiker is ongezond?

Beantwoorden
AL
Lucia 2020-10-23 09:00:30

Kun je ook met fructose een cake bakken?

Beantwoorden
LU
Rutger 2020-10-26 13:09:15

Dat heb ik nog nooit geprobeerd, durf het je niet te zeggen.

Beantwoorden
Christa 2020-11-04 11:06:37

Dag Rutger. Is er verschil in nederlandse en duitse poedersuiker?

Beantwoorden
CH
Rutger 2020-11-09 10:54:50

Zo ver ik weet niet. Het kan zijn dat in het ene meer zetmeel zit. Dat wordt gebruikt om het klonteren van de suiker tegen te gaan.

Beantwoorden
Keltoum habibi 2020-11-13 16:00:28

Waar kan ik dextrose koen voor in caramel te voegen

Beantwoorden
KE
Rutger 2020-11-16 08:39:52

Dextrose wordt ook wel druivensuiker genoemd en kun je in de meeste supermarkten kopen. Zelf gebruik ik meestal glucosestroop voor karamel. Dat is bij bakwinkels te koop, onder andere op baktotaal.com

Beantwoorden
Nienke 2020-12-23 12:56:49

Hallo kan ik bruine rietsuiker ipv bruine basterdsuiker gebruiken voor een pannacotta? Het wordt een capuchino pannacotta.

Beantwoorden
NI
Rutger 2020-12-30 10:30:51

Dat kan prima.

Beantwoorden
Bart Oostdam 2021-06-19 12:32:26

Geachte heer, mevrouw, ik ben teleurgesteld. Uw artikel suggereert dat u ook zult komen tot toelichten over greinsuiker. Helaas geen greintje tegen gekomen. Met vriendelijke groet. Bart Oostdam

Beantwoorden
BA
Rutger 2021-06-22 10:22:31

Greinsuiker is hetzelfde als parelsuiker, ik heb het erbij gezet.

Beantwoorden
Dirkje 2021-07-02 20:57:37

Er schijnt een soort poedersuiker te zijn die niet oplost als het een tijdje op een taart ligt.... wat is daar de naam van ?

Beantwoorden
DI
Rutger 2021-07-06 08:55:12

Dat is deze: https://www.bouwhuis.com/molen-de-hoop-decoreersneeuw-250gr?gclid=Cj0KCQjw24qHBhCnARIsAPbdtlJePSWJvv3idHwLlwF5EtL2qOey9exaDyDhf7-uK9J2313o-IY7kdAaAjqNEALw_wcB

Beantwoorden
Lisette 2021-11-09 18:05:14

Ik heb een recept waar ik fijne kandijsuiker in moet verwerken. Hoe kan ik dat het beste vervangen?

Beantwoorden
LI
Rutger 2021-11-10 07:58:51

Dat ligt er helemaal aan wat voor recept het is. Je kunt kandij kopen in de supermarkt en dat met een keukenmachine fijnmalen.

Beantwoorden
Annemieke 2021-12-02 16:51:18

Heb je voor mij een website waar ik grove suiker kan kopen? Greinsuiker/parelsuiker vind ik op talloze websites, maar dat is bv voor dennenkoeken te grof.

Beantwoorden
AN
Rutger 2021-12-08 22:39:32

Bijvoorbeeld deze: https://www.debakwinkel.nl/custers-suiker-extra-grof-1kg

Beantwoorden
Esther 2021-12-29 20:28:15

Hoi Rutger, in je broodrecepten zie ik vaak basterdsuiker staan. Maar welke kleur neem ik dan? Gewoon de witte?

Beantwoorden
ES
Rutger 2021-12-31 11:28:06

Als er geen kleur bij staat, dan is het altijd witte.

Beantwoorden
NEVEN Valere 2022-01-29 12:07:54

Kan ik bij U DONKERBRUINE SUIKER ,voor bakken van spekuloos kopen bij U . ik woon in FRankrijk ;

Beantwoorden
NE
Rutger 2022-01-31 19:22:32

Dat kan helaas niet.

Beantwoorden
Janet 2022-03-10 11:36:45

Kan ik kandijsuiker gebruiken om suikerbrood te maken. Kan nergens bij mij in de buurt parelsuiker kopen

Beantwoorden
JA
Rutger 2022-03-13 12:44:48

Dan zou ik eerder grof gehakte suikerklontjes gebruiken.

Beantwoorden
feke 2022-05-29 20:45:06

kan ik witte basterdsuiker vervangen door poedersuiker ?
is voor een koekjeskruimelcake die NIET gebakken word, enkel een nachtje in de ijskast

Beantwoorden
FE
Angelique 2022-10-13 15:36:48

Beste Rutger,

Is het ook mogelijk om zelf grove kaneelsuikerklontjes (na) te maken voor in je cake en suikerbrood bijvoorbeeld ? En zo ja, hoe zou jij dat doen? Alvast bedankt, groeten Angelique

Beantwoorden
AN
Rutger 2022-10-17 08:31:17

Hoi. Dat zou ik niet weten.

Beantwoorden
Bekijk voordat je een reactie achterlaat eerst de veelgestelde bakvragen en de eerdere reacties.